Η Τηλεπισκόπηση των Περιοχών Φυσικής Κληρονομιάς
Η Λίμνη Βαϊκάλη, Ρωσσική Ομοσπονδία (2/2)
Συμμετοχή της Τηλεπισκόπησης
Οι αστροναύτες επί του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού παρατήρησαν στα τέλη Απριλίου 2009 μια παράξενη κυκλική ζώνη αραιωμένου πάγου στο νότιο άκρο της λίμνης Βαϊκάλη. Σε αυτή την απομακρυσμένη και κρύα περιοχή του κόσμου ο πάγος μπορεί να παραμείνει μέχρι τον Ιούνιο.
Πηγή: NASA, ελήφθη 25 Απριλίου 2009
Η άνω εικόνα δείχνει ένα κύκλο με λεπτό πάγο (σκούρο χρώμα, με διάμετρο περίπου 4,4 χιλιόμετρα). Αυτό είναι το κομβικό σημείο για το σπάσιμο του πάγου επάνω στην ίδια τη νότια άκρη της λίμνης. Μια σειρά εικόνων MODIS δείχνουν ότι το χαρακτηριστικό ήταν για πρώτα φορά ορατό στις 5 Απριλίου 2009.
Ταυτόχρονα η λίμνη Βαϊκάλη περιείχε ένα άλλο, πολύ παρόμοιο κύκλο κοντά στο κέντρο της λίμνης πάνω από μια υποβρύχια κορυφογραμμή που διασχίζει τη λίμνη (δείτε την εικόνα MODIS στα δεξιά).
Αν και η προέλευση των κύκλων είναι άγνωστη, το ιδιόμορφο σχήμα δείχνει συναγωγή (φούσκωμα) στη στήλη του νερού της λίμνης. Η κάλυψη πάγου γρήγορα αλλάζει σε αυτή την εποχή του έτους. Μέσα σε μια ημέρα, ο πάγος μπορεί να λιώσει σχεδόν τελείως και να παγώσει και πάλι από την μία νύχτα στην άλλη. Σε όλο το μήνα του Απριλίου, οι κύκλοι ήταν επίμονοι: εμφανίστηκαν όταν η κάλυψη πάγου σχηματίστηκε, και στη συνέχεια εξαφανίστηκαν αφού ο πάγος έλιωσε. Το σχήμα και η εμφάνισή των δείχνουν ότι ο πάγος είναι πολύ λεπτός. Τα χαρακτηριστικά ήταν τα τελευταία που παρατηρήθηκαν σε εικόνες MODIS στις 27 Απριλίου, 2009.
Τι μπορεί να προκαλέσει την συναγωγή, φέρνοντας θερμότερα ύδατα στην επιφάνεια; Η υδροθερμική δραστηριότητα και η υψηλή θερμική ροή, έχουν παρατηρηθεί σε άλλα μέρη της λίμνης, αλλά η θέση του εν λόγω κύκλου κοντά στο νότιο άκρο, σε σχετικά βαθιά νερά, είναι αινιγματική.
Εμπειρογνώμονες που ερωτήθηκαν από την ιστοσελίδα LiveScience τον Ιούνιο είπαν ότι αυτό το μυστήριο μπορεί να εξηγηθεί με τη δράση του μεθανίου που προερχόταν από το πάτο της λίμνης.
Πηγή: NASA, acquired 20th April 2009
Οι εκπομπές μεθανίου μπορεί να δημιουργήσουν μια αυξανόμενη μάζα του θερμού νερού που ξεκινά περιστροφικά με ένα κυκλικό σχήμα, λόγω της δύναμης Coriolis.
"Μόλις η μάζα του νερού φθάνει στο κάτω μέρος του πάγου στην επιφάνεια της λίμνης, το ζεστό νερό λιώνει τον πάγο με ένα δακτυλικό σχήμα," είπε η Μαριάνα Moore, θαλάσσιος οικολόγος στο Wellesley College στη Μασαχουσέτη η οποία έχει περάσει πολύ χρόνο μελετώντας την λίμνη Βαϊκάλη με τους ρώσσους ερευνητές.
Το Ρωσικό Υπουργείο Φυσικών Πόρων επισημαίνει ότι οι τυχαίες εκπομπές φυσικού αερίου πιθανώς πάντα συνέβησαν στη λίμνη Βαϊκάλη και ως εκ τούτου δεν είναι νέο φαινόμενο. Εκπομπών αυτού του τύπου δημιουργούσαν δακτυλικό πάγο κάθε λίγα χρόνια.
"Όμως, λόγω του τεράστιου μεγέθους, είναι πρακτικά αδύνατο να δούμε το δαχτυλίδι του πάγου στέκωντας πάνω στον πάγο ή ακόμη και από ένα βουνό," το Υπουργείο σημειώνει στην ιστοσελίδα του. Ως εκ τούτου, η ρωσική κυβέρνηση διέταξε καθημερινή διαστημική παρακολούθηση της περιοχής της λίμνης Βαϊκάλη τα τελευταία χρόνια.
