Φωτογραφία: Isabelle Kollar
Με την παρέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό τοπίο, με τη μορφή της αστικοποίησης, της γεωργικής χρήσεις γης και του μαζικού τουρισμού, η αρχική εικόνα του έχει μεταβληθει.
Το Μάθημα "Χρήσεις Γης και Μεταβολές Χρήσεων Γης" είναι αφιερωμένο σε αυτές τις μεταβολές.
Το μάθημα χωρίζεται σε τέσσερα κεφάλαια:
- Παγκόσμια μεταβολή στις χρήσεις γης
- Αστικοποίηση
- Σύνδρομα της παγκόσμιας αλλαγής
- Μαζικός τουρισμός
Στόχοι και περιεχόμενα του μαθήματος "Χρήσεις Γης και Μεταβολές Χρήσεων Γης"
Με μια σύντομη "εισαγωγή στο θέμα", οι μαθητές μπορούν να κατανοήσουν την έννοια της αλλαγής των χρήσεων γης και των προσχώσεων μέσω της οπτικής απεικόνισης της γνωστής περίπτωσης των Φοινικόνησων του Ντουμπάι - αυτό θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση για την κατανόηση του περιεχομένου. Οι έννοιες χρήση γης και μεταβολή χρήσεων γης ορίζονται σε ένα πλαίσιο και παρουσιάζεται η τεχνική βάση.
Κεφάλαιο 1 - Παγκόσμια μεταβολή στις χρήσεις γης – ασχολείται με τις αιτίες της αλλαγής των χρήσεων γης και παρουσιάζει την πιθανή κατανομή της κάλυψης γης από βλάστηση. Οι μαθητές θα πρέπει να μάθουν να προβλέπουν τις μελλοντικές αλλαγές στην κάλυψη γης. Υπάρχει επίσης πρόσθετο υλικό, το οποίο περιλαμβάνει τις αλλαγές σε απτά παραδείγματα, όπως εκχέρσωση γης με φωτιά σε τροπικές περιοχές, την διαδικασία αστικοποίησης για διάφορες μεγαλουπόλεις και τον μαζικό τουρισμό στην Τενερίφη. Έτσι πέρα από την απόκτηση γνώσεων, οι μαθητές βελτιώνουν την κριτική του σκέψη και αντίληψη.
Κεφάλαιο 2 - Αστικοποίηση – επικεντρώνεται στην παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού και στην ανάπτυξη των πόλεων. Θα εξεταστούν οι λόγοι και οι επιπτώσεις της αστικοποίησης, οι παράγοντες έλξης και απώθησης του πληθυσμού στις πόλεις, καθώς και η περιθωριοποίηση ορισμένων κοινωνικών ομάδων, για τις πόλεις του Λος Άντζελες, της Πόλης του Μεξικού, του Γιοχάνεσμπουργκ, του Λονδίνου και της Μουμπάι. Οι μαθητές θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν, μαζί με τις μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης, τη μεγάλη σημασία της ανάπτυξης μιας πόλης και τις αλλαγές στις χρήσεις γης.
Κεφάλαιο 3 – Σύνδρομα της παγκόσμιας αλλαγής – καταλήγει σε φυσικά και ανθρωπογενή αίτια που προκαλούν τις χρήσεις γης. Είναι μια μορφή ανάδειξης της παγκόσμιας σημασίας της μελέτης των εικόνων της γης. Οι διεργασίες κατανέμονται σε τρεις ομάδες: χρήση, αλλαγή και διάθεση. Σε λεπτομερή παραδείγματα θα παρουσιαστούν η εκχέρσωση γης με φωτιά σε τροπικές περιοχές, η αποξύρανση της Θάλασσας της Αράλης, η εξόρυξη στην Χιλή και τα θερμοκήπεια στην Αλμερία. Στόχος είναι η ανάδειξη της πολυπλοκότητας των παγκόσμιων περιβαλλοντικών αλλαγών.
Κεφάλαιο 4 – Μαζικός τουρισμός – είναι αφιερωμένο στο φαινόμενο της αλλαγής των χρήσεων γης μέσω του μαζικού τουρισμού. Υποδειγματική περίπτωση του φαινομένου αποτελεί η Τενερίφη στα Κανάρια Νησιά. Μετά την παρουσίαση του κλίματος και της φυσικής γεωγραφίας της Τενερίφης, αναλύονται οι επιπτώσεις του μαζικού τουρισμού μέσω της διαχρονικής απεικόνισης της οικιστικής ανάπτυξης. Πέραν των θεμελιωδών πληροφοριών και στοιχείων για την επίδραση του μαζικού τουρισμού στην Τενερίφη, την μελλοντική ανάπτυξής της και τις επιπτώσεις από τον τουρισμό, γίνεται σύγκρισή της με την Ισπανία και την Γερμανία. Μέσω αυτής της εργασίας, οι μαθητές θα αποκτήσουν και ένα μέτρο σύγκρισης για την χώρα τους. Όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, επισημαίνονται οι επιπτώσεις του τουρισμού, ενώ αναδεικνύεται ένα άλλο είδος τουρισμού, πιο ήπιο, με οικολογικούς στόχους και βιώσιμες μεθόδους μετακίνησης. Με την προσωπική εμπειρία, τον υπολογισμό του κόστους μετακίνησης, την απόρροια της ατομικής συμπεριφοράς στις διακοπές, το κεφάλαιο συνδέει το μάθημα με την καθημερινότητα.
Προτεινόμενο επίπεδο τάξης
Το εν λόγω πρόγραμμα εκμάθησης αναπτύχθηκε για τους μαθητές λυκείου. Στις τάξεις του λυκείου (ηλικίες μαθητών 16-19) οι μαθητές μπορούν να εργαστούν διαδραστικά. Έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε οι μαθητές να μπορούν να ολοκληρώσουν τις εργασίες ατομικά ή σε μικρές ομάδες και να αναπτύξουν τους δικούς τους ρυθμούς μάθησης, με ή χωρίς την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών μέσα στην τάξη. Τα κεφάλαια έχουν ελεύθερη πρόσβαση μέσω διαδικτύου και μπορούν να δωθούν και ως εργασία στο σπίτι.
Το πρόγραμμα είναι επίσης διαθέσιμο στα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικα και είναι ιδανικό για μάθημα σε δίγλωσση τάξη.
Εκπαιδευτικοί στόχοι για του μαθητές:
Ο στόχος του προγράμματος εκμάθησης είναι η ανάπτυξη των επιστημονικών ικανοτήτων των μαθητών. Αντί για ένα "στεγνό μάθημα" με συνηθισμένα μέσα, όπως ένα βιβλίο, τα διαδραστικά διαδικτυακά μέσα και τηλεπισκοπικά δεδομένα μπορούν να αφυπνήσουν το ενδιαφέρον σε επιστημονικά θέματα. Έτσι, το μάθημα της γεωγραφίας θα γίνει πολύ ελκυστικό για τους μαθητές.
Το πρόγραμμα παρουσιάζει τις δυνατότητες της παρατήρησης της γης με δορυφορικές εικόνες στο πλαίδιο διαφόρων θεμάτων. Οι δορυφορικές εικόνες προσφέρουν μια ασυνήθιστη οπτική στους μαθητές, όπου εισάγεται η έννοια της παρατήρησης του εδάφους από ψηλά. Μέσω της αξιολόγησης αυτών των δεδομένων γίνεται ορατή η μεταβολή των χρήσεων γης. Επιπλέον, το πρόγραμμα επιτρέπει στους μαθητές να μελετήσουν την πολυπλοκότητα της περιβαλλοντικής αλλαγής από διαφορετική οπτική γωνία.
Στόχος είναι επίσης η οπτικοποίηση και απεικόνιση των αλλαγών με την βοήθεια διαφόρων χαρτών, διαγραμμάτων και δορυφορικών εικόνων.
Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών
Για να εισάγεται το πρόγραμμα εκμάθησης σε ένα μάθημα, η γεωγραφική γνώση δεν είναι προαπαιτούμενη. Το περιεχόμενο αναπτύσσεται εύκολα μέσα από τις διαδραστικές δραστηριότητες, οι οποίες δεν χρειάζονται επεξηγήσεις. Οι νέοι όροι θα εξηγούνται σε ειδικά πλαίσια στην αρχή, ενώ οι συσχετίσεις με το γνωστικό υπόβαθρο θα αναζητούνται μέσω επιπρόσθετου υλικού. Τα περιεχόμενα θα εισαχθούν με κατανοητό τρόπο και θα υπάρχει σύνδεση μεταξύ τους.
Το πρόγραμμα εκμάθησης είναι διεπιστημονικό και περιλαμβάνει θέματα που σχετίζονται με την γεωγραφία και τη βιολογία. Έτσι, τα θέματα αυτά διασταυρώνονται και με την τηλεπισκόπηση.
Πρόσθετο υλικό
Για το εκπαιδευτικό έργο υπάρχει πρόσθετο υλικό και φύλλα εργασίας με απαντήσεις και διδακτικά σχόλια.
- Πρόσθετο υλικό: Μετά τα κεφάλαια, επιπλέον σελίδες είναι διαθέσιμες με χρήσιμες πληροφορίες και ορισμούς, καθώς και άμεση πρόσβαση σε εκπαιδευτικά παιχνίδια στο κεφάλαιο του μαζικού τουρισμού.
- Φύλλα εργασίας: Ο σύνδεσμος για το υλικό του εκπαιδευτικού περιλαμβάνει μια επισκόπηση για τα παρεχόμενα φύλλα εργασίας στα διάφορα θέματα. Το κάθε ένα περιλαμβάνει διδακτικά σχόλια και λύσεις.
- Σύνδεσμοι: Η λίστα με τις προτεινόμενες συνδέσεις παραπέμπει σε εξωτερικούς συνδέσμους, πλούσιους σε πληροφορίες για τα διάφορα θέματα, οι οποίοι είναι οργανωμένοι ανά κεφάλαιο. Οι μαθητές έτσι θα ενδιαφερθούν περισσότερο και θα δουλέψουν σε βάθος τα θέματα.
- Αναφορές:Εδώ βρίσκονται οι πληροφορίες σχετικά με την χρησιμοποιούμενη βιβλιογραφία.
- Συντελεστές εικόνων:Στον σύνδεσμο για τους συντελεστές των εικόνων δίνονται πληροφορίες για το φωτογραφικό υλικό του προγράμματος.
Υπάρχει η δυνατότητα να επιτραπεί στους μαθητές να κάνουν παρουσιάσεις για τα μαθήματα που έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία. Τα αποτελέσματα της ατομικής δουλειάς θα γίνουν αντικείμενο συζήτησης στην τάξη και στην συνέχεια θα οδηγήσουν σε νέες συζητήσεις.
