3. Επιβλαβείς Ανθίσεις Φυκιών

Με ποιους τρόπους μπορεί να είναι επιβλαβείς τα φύκια;

Οι επιπτώσεις των Επιβλαβών Ανθίσεων Φυκιών (HABs) εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα είδη φυκών που τις προκάλεσαν. Ορισμένα φύκια παράγουν τοξίνες που προκαλούν ασθένεια ή θάνατο σε ανθρώπους και σε άλλους οργανισμούς. Η έκθεση σε τοξίνες από φύκια μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω μολυσμένων τροφίμων και νερού, ή μέσω της αναπνοής.

Άλλες ανθίσεις φυκιών δεν είναι άμεσα επιβλαβείς για τον άνθρωπο και τα ζώα αλλά μολύνουν τα οικοσυστήματα με τη δημιουργία τέτοιων μεγάλων ανθίσεων που αλλοιώνουν την ποιότητα των θαλάσσιων ενδιαιτημάτων για την άγρια ζωή. Η υπερανάπτυξη των αλγών προκαλεί σκίαση και τη μείωση του διαλυμένου οξυγόνου στο νερό (υποξία), γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τα κοράλλια, τα θαλάσσια φυτά, και τους οργανισμούς που ζουν στο βυθό.

Άνθιση τοξικών άλγων κοντά στο Washington
Άνθιση τοξικών άλγων κοντά στο Washington.
Πηγή: NASA
Περισσότερες πληροφορίες για αυτή την εικόνα:

Επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου

Ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές οι άνθρωποι συχνά παρενοχλούνται από ασθένειες και σύνδρομα που οφείλονται στην κατανάλωση μολυσμένων θαλασσινών από τοξίνες φυκών . Ορισμένες από τις ασθένειες αυτές μπορεί να είναι θανατηφόρες. Ωστόσο, σήμερα δεν υπάρχει ακόμα διεθνής καταγραφή του αριθμού των περιστατικών ανθρώπινης δηλητηρίασης που προκαλείται από τα μολυσμένα θαλασσινά.

Πέντε ανθρώπινα σύνδρομα σήμερα αναγνωρίζονται ότι προκαλούνται από την κατανάλωση μολυσμένων θαλασσινών :

1. Αμνησιακή δηλητηρίαση από οστρακοειδή - ASP
2. Δηλητηρίαση του ψαριού Ciguatera - CFP
3. Διαρροϊκή δηλητηρίαση από οστρακοειδή - DSP
4. Νευροτοξική δηλητηρίαση από οστρακοειδή - NSP
5. Παραλυτική δηλητηρίαση από οστρακοειδή - PSP

Αν και η χημική φύση των τοξινών είναι πολύ διαφορετική, γενικά δεν αλλάζουν ή μειώνονται σημαντικά σε ποσότητα κατά την διάρκει του μαγειρέματος, και ούτε που επηρεάζουν γενικά τη γεύση του κρέατος. Δυστυχώς, η ανίχνευση των μολυσμένων θαλασσινών δεν είναι μια εύκολη υπόθεση, και ούτε οι αλιείς ούτε οι καταναλωτές δεν μπορούν συνήθως να προσδιορίσουν αν τα θαλασσινά προϊόντα είναι ασφαλή για κατανάλωση.

Για να μειωθεί ο κίνδυνος σοβαρών δηλητηρίιάσεων από θαλασσινά είδη, η εντατική παρακολούθηση της σύνθεσης αυτού του είδους φυτοπλαγκτόν απαιτείται στις περιοχές της συγκομιδής σε σχέση με βιοδοκιμές ή/και χημικές αναλύσεις των θαλασσινών προϊόντων.

(Ωκεανογραφική Διακυβερνητική Επιτροπή του UNESCO)

Η παρακολούθηση του φυτοπλαγκτού μπορεί να υποστηριχθεί από την τηλεσκόπηση!



Ecosystem impacts

Θνησιμότητες υδατοκαλλιέργειας στην Ιαπωνία
Θνησιμότητες υδατοκαλλιέργειας στην Ιαπωνία.
Φωτογραφία: Smithsonian

Εκτός από την υγεία όπου παρουσιάζουν σοβαρούς κινδύνους για τους καταναλωτές των θαλασσινών, ορισμένοι μικροφύκοι μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες για τα ψάρια και τα άλλα θαλάσσια ζωή, τόσο στο φυσικό τους περιβάλλον και τις υδατοκαλλιέργειες. Πολλά είδη φυκιών μπορεί να παράγουν τοξίνες οι οποίες βλάπτουν τα βράγχια των ψαριών. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες δολοφονίες ψαριών με σημαντικές οικονομικές απώλειες.


Οι ανθίσεις φυκιών συχνά παράγουν υψηλή βιομάζα η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει υποξία ή ανοξία (χαμηλή ποσότητα ή απουσία διαλυμένου οξυγόνου), γεγονός που υποβαθμίζει την ποιότητα του οικοτόπου για τα ψάρια και τους οργανισμούς που ζουν στο βυθό του ωκεανού. Παρεμποδιζοντας την διείσδυση ηλιακού φωτός μπορεί επίσης να αναστείλει άμεσα την ανάπτυξη της ευεργετικής βλάστησης.


Οι οικονομικές επιπτώσεις

Οι περιπτώσεις Επιβλαβών Ανθίσεων Φυκιών μπορεί να έχουν επιπτώσεις σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Οι αρνητικές επιπτώσεις για τις τοπικές οικονομίες μπορεί να είναι αρκετά σημαντικές.

Επιβλαβείς Ανθίσεις Φυκιών που επηρεάζουν κλουβιά με σολωμό
Αεροφωτογραφία των Επιβλαβών Ανθίσεων Φυκιών (HAB) που επηρεάζουν κλουβιά με σολωμό στη νότια Χιλή.
Φωτογραφία: Rodriguez-Benito / ESA

Στον τομέα της δημόσιας υγείας οι ανθρώπινες δηλητηριάσεις λόγω HABs μπορεί για παράδειγμα να οδηγήσουν στην απώλεια μισθών και εργάσιμων ημερών, επίσης και ως δαπάνες που συνδέονται με την ιατρική περίθαλψη. Η εμπορική βιομηχανία αλιείας μπορεί να επηρεαστεί από την απώλεια του προϊόντος (π.χ. μέσω της θνησιμότητας ψαριών ή το κλείσιμο της συγκομιδής), υψηλότερο κόστος επεξεργασίας, και τη μειωμένη ζήτηση των καταναλωτών. Η δημόσια απαξίωση των θαλασσινών προϊόντων γίνεται συχνή έμπειρια που μερικές φορές οφείλεται σε παρεξηγήσεις και στην παραπληροφόρηση σχετικά με τα γεγονότα επιβλαβών φυκιών. Για τις κοινοτήτες τα υψηλά έξοδα μπορεί να σχετίζονται με την παρακολούθηση και τη διαχείριση, καθώς και με τις μειώσεις στις τιμές ακινήτων, και στον τομέα του τουρισμού. Τα γεγονότα που σχετίζονται με τα HAB μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια εσόδων.


Κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις

Οι κοινωνικές και πολιτιστικές απιπτώσεις (που συχνά αναφέρονται ως κοινωνικοπολιτιστικές) περιλαμβάνουν αλλαγές στους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι ζουν, εργάζονται, παίζουν, σχετίζονται ο ένας με τον άλλον, οργανώωονται να καλύψουν τις ανάγκες τους, και γενικά αντιμετωπίζονται ως μέλη μιας κοινωνίας. Η δημόσια υγεία, το οικοσύστημα, και οι οικονομικές επιπτώσεις που συζητήθηκαν παραπάνω μπορεί να έχουν κοινωνικοπολιτιστικές συνέπειες.

Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν την αυξημένη εξάρτηση στις κοινωνικές υπηρεσίες, την απώλεια ευκαιριών αναψυχής, καθώς και αλλαγές στο τρόπο του ζην.

(βλ. απίσης Lopez et al., 2008)

Άνθιση φυκιών κοντά σε Ολυμπιακές εγκαταστάσεις στην Κίνα, 2008
Άνθιση φυκιών κοντά σε Ολυμπιακές εγκαταστάσεις στο Qingdaoμ στην Κίνα, Ιούλιος 2008.
Φωτογραφία: Xuanzheng YUAN, Qianguo XING / GKSS