1. Licht en leven   (4/8)

Zeeplanten

Planten in zee zijn voornamelijk erg klein fytoplankton (zwevende algen). Zoals we op de vorige pagina hebben geleerd, groeien planten goed als de omstandigheden juist zijn. Als deze planten in de zee aanwezig zijn, kunnen ze door satellieten en door ons worden gezien. Kijk eens naar de beelden op deze pagina. Alle tonen fytoplankton; bekeken in close-up met een microscoop, in een glas water en waargenomen met een hele goede satelliet, 800 km boven de Aarde.

Naast koolhydraten bevat fytoplankton ook pigmenten: moleculen die een kleur hebben.

Vraag: Wat is de kleur van het slijmerige spul in het water en aan de ramen van bijvoorbeeld je aquarium, als je vergeten bent dit schoon te maken?

Zoom Sign
Clear pond water

Glas met 50% kraanwater, 50% slootwater and wat voedingsstoffen voor planten (voornamelijk N, P and K).

Zoom Sign
Algae in pond water

Na 14 dagen staan op een zonnige en warme plek.

Antwoord
Phaeocystis
Phaeocystis bolletjes met elk honderden cellen groeien vooral in het voorjaar. Foto: J. van Iperen / Bron: NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek


Primaire productie en teledetectie

Primaire productie is het maken van de bouwstenen van het leven (koolhydraten) van kooldioxide door middel van fotosynthese. Om te groeien heeft fytoplankton licht nodig (dit is al eerder uitgelegd), maar ook een juiste temperatuur en voedingsstoffen. De hoeveelheid zonlicht die het wateroppervlak bereikt, de groene kleur van het plankton in het water en de oppervlakte temperatuur van het water kunnen alle gemeten worden met teledetectie. Als we een vaste verhouding aannemen tussen het gewicht van het pigment (Chlorofyl moleculen) en het totale gewicht van de algen (meest koolhydraten), kunnen we met teledetectie een ruwe schatting maken van de primaire productie.

Zoom Sign
Primary production
Schatting van de primaire productie in de Noordzee door middel van satellietwaarneming.
Bron: NASA(MODIS data) en VU-IVM

Vraag: En hoe zit het met voedingsstoffen (nutriënten)? Kunnen deze worden gemeten door satellieten?

Antwoord

Je kan meer leren over groei en de snelheid waarmee koolstof wordt vastgelegd door algen in het volgende hoofdstuk: Fytoplankton groei