2. Ecosystemen   (2/6)

Ecosystemen nabij de kust

De zee nabij de kust heeft een hoge biodiversiteit in fauna is van groot belang voor vogels, vissen en zoogdieren. Een grote verscheidenheid in ecosystemen wordt algemeen aangetroffen in de kustwateren. Deze omvatten het leven in de zeebodem (benthisch), in het water (pelagisch) en boven water (vogels), die sterk met elkaar zijn verbonden.

De hoogste zone, ook wel de branding zone genoemd, wordt meest bevolkt door vogels die hier voedsel zoeken, bijvoorbeeld bij laag water. In deze zone vinden we ook kleine algen, weekdieren die tijdelijk boven water kunnen leven en schelpdieren. De volgende zone valt alleen droog bij heel laag water. De soorten zijn vrijwel gelijk aan die van de hoogste zone, maar zijn minder bestand tegen droogvallen. In de onderste zone bevinden zich soorten die niet buiten het water kunnen leven, zoals grote algen, waterplanten en zeesterren.
Bron: WDFW

Menselijke Invloed

Wist je dat ... al de menselijke activiteiten ook een onderdeel zijn van het kust ecosysteem?

Windmolens op zee.

De ecosystemen in de kustwateren worden sterk beïnvloed door menselijke activiteiten op land en op zee. In het vorige deel is al het voorbeeld gegeven van nutriënten aanvoer door rivieren. Maar.. er zijn nog veel meer invloeden. De belangrijkste activiteiten zijn:

• Visserij, zowel over de zeebodem als in het water
• Nutriënten aanvoer via de lucht en rivieren
• Vervoer met schepen
• Recreatie
• Boorplatformen op zee (olie en gas winning) en wind parken
• Zandwinning en baggeren
• Aquacultuur, dit is het kweken van vis op zee

Discussie Bespreek in een kleine groep

• Welke menselijke activiteiten is zichtbaar vanuit de ruimte ?
• Hoe moet een satelliet er uit zien om deze activiteiten te kunnen waarnemen?

Vragen:

Q 1. Kan je een lijstje opstellen met menselijk activiteiten die bij jou aan de kust plaatsvinden?

Q 2. Kan je voor elk van deze activiteiten aangeven hoe ze het ecosysteem beïnvloeden? Wat is de meest schadelijke activiteit? Omdat elke kust anders is, geven we hier wat algemene antwoorden:

Vissersboot.
Foto: Remi Jouan, Source: Wikimedia

Visserij, zowel op de zeebodem als in het water. Vis en schelpdieren zijn een bron van voedsel en grote hoeveelheden worden opgegeten. Het resultaat is dat op veel plaatsen soorten zijn verdwenen of de verjonging is beperkt, waardoor de populatie minder gezond is geworden. De bodemvisserij brengt grote schade toe aan de habitat van al het leven in de zeebodem.

Nutriënten aanvoer via de lucht en rivieren. Door een verandering in aanbod van de hoeveelheid voedingstoffen kan een ecosysteem verstoord raken. Dit leidt dan weer tot een verandering in (algen-) samenstelling en achteruitgang van biodiversiteit. Aan dit probleem wordt meer aandacht besteedt in de module Eutrofiëring.

Vervoer met schepen. De directe verstoring van ecosystemen door scheepvaart is beperkt. Toch zijn er genoeg negatieve gevolgen bekend, zoals olievervuiling, afvalwater en het importeren van invasieve soorten..

Recreatie. Verstoring van her ecosysteem dicht bij de kust waar vooral veel vogels komen fourageren.

Bagger activiteiten bij een haven.
Bron: Deltares

Zandwinning en baggeren Het winnen van zand (voor bouwactiviteiten) and baggeren (om de toegang van de havens op de juiste diepte te houden) kan lokaal leiden tot een toename van het sediment en een afname van de hoeveelheid licht voor primaire productie.