3. Eutrofiëring & Gezondheid   (3/5)

Algen bloei 

Een algen bloei of mariene bloei of waterbloei is een snelle toename in de populatie van algen. Ze komen voor in zoetwater en zoutwater en vooral in het mariene milieu in de kustzone

toxic species
De Pseudo-nitzschia diatomee, a zeer bekende giftige soort.
Bron: NOAA

Normaal zullen bij een algenbloei slechts enkele soorten betrokken zijn en die soorten kunnen dan herkent worden aan een verkleuring van het water door de pigmenten in die grote hoeveelheid cellen. De kleuren die je kan warnemen lopen uiteen van groen, geel-bruin tot zelfs rood.

Er is geen duidelijke drempelwaarde om vast te stellen of algen een bloei doormaken, maar afhankelijk van het soort hebben we te maken met concentraties tussen honderden tot duizenden per milliliter. In extreme gevallen bereiken de bloeien nog veel hogere concentraties.

Sommige bloeien zijn helder groen en worden veroorzaakt door blauw-groene algen; dit zijn eigenlijk bacteriën (cyanobacteriën). Eutrofiëring (de toename in voedingstoffen fosfor en stikstof) is de belangrijkste reden voor verhoogde algenbloei.

coccolithophore
Een algenbloei van de cyanobacterie coccolithophore bij de kust van Schotland.
Bron: NASA

Als er meer algen groeien zal er ook meer sterfte optreden. Dit dode organisch materiaal wordt weer verwerkt door bijvoorbeeld bateriën. Met meer voedsel ter beschikking zullen de bateriën snel vermenigvuldigen en veel opgelost zuurstof in het water gebruiken. Bij lagere zuurstof concentraties kan een deel van het ecosysteem niet overleven en er kan een zogenaamde dode zone ontstaan.

dead zone
Een bekende dode zone is de jaarlijks terugkerende dode zone in de Golf van Mexico. Dit gebied ontstaat elk voorjaar en in de afgelopen jaren is het oppervlak toegenomen, mogelijk door de opwarming van het water en het toegenomen gebruik van meststoffen in de landbouw.
Bron: NASA

Algen bloeien kunnen ook schadelijk zijn omdat sommige soorten algen zenuwgif aanmaken. Bij een voldoende hoge concentratie, afhankelijk van de soort, zullen deze gifstoffen nadelige effecten op delen van het ecosysteem hebben.

Schadelijke Algen Bloei

De meeste algen zijn niet schadelijk, ook niet als ze een bloei doormaken, zoals je soms kan zien in rivieren, sloten, riviermondingen en oceanen. Echter, een klein percentage van de algen maken krachtige gifstoffen die vissen, mosselen en dieren kunnen doden, en direct of indirect mensen kunnen ziek maken. Deze schadelijke algenbloei (SAB) zijn vrijwel in elke kustzone aangetroffen en het lijkt erop dat ze nu vaker voorkomen. Dit is iets dat ons zorgen baart omdat SAB niet alleen de gezondheid van mensen en mariene ecosystemen beïnvloed, maar ook de gezondheid van de lokale economie kan bedreigen.

Bedreiging van onze gezondheid

De menselijke ziekten die, gelukkig vrij zelden, worden veroorzaakt door SAB zijn zwaar en soms dodelijk. Na het eten van vergiftigd voedsel uit de zee zal de persoon snel ziek worden. De syndromen lopen uiteen van maagpijn, diaree tot verlamming.

Zoom Sign
Zwemmen in een rode-vloed of water met veel cyanobacteriën is zeer slecht voor je geszondheid.

One well-documented neurotoxin occurring in tainted shellfish is domoic acid, which can lead to amnesic shellfish poisoning in people and marine mammals and sea birds. The organisms causing this are diatoms in the genus Pseudo-nitzschia. They produce domoic acid which accumulates in the tissues of mussels, crabs, and fish. After consuming the tainted seafood, the affected person usually develops gastrointestinal distress, sometimes followed by confusion, memory loss, disorientation, and in extreme cases, coma and death. There is no antidote for this toxic, the patient either recovers or succumbs to the poison.

HABs are costly not only in health terms but in economic ones as well. They cause about huge economic losses to the seafood, restaurant and tourism industries each year. HABs reduce tourism, close beaches and shellfish beds, and decrease the catch from both recreational and commercial fisheries.

Red Tide

red tide
Local spots of red-coloured algae at the surface can develop rapidly in the coastal zones.
Source: NOAA

Perhaps the best known HAB is the so-called “red tide” that occurs nearly every summer along Florida’s Gulf Coast, and that Spanish explorers first observed in the 16th century. The organism that causes the Florida red tide (which may not always appear red), a microscopic algae called Karenia brevis, produces a toxin that makes shellfish dangerous to eat. It also kills fish, and in some instances, dolphins and manatees. It may also make the surrounding air difficult to breathe due to aerosolized toxins. Scientists have been monitoring and studying the phenomenon for a number of years, including remote sensing, to determine how to detect and forecast the location of the blooms. The goal is to give communities advance warnings so they can adequately plan and deal with the adverse environmental and health affects associated with these red-tide events.