Supplement 2.13: Impact van olie op visbestanden en aquacultuur
Olievlekken kunnen schade veroorzaken aan visserij en aquacultuurmiddelen door
- Fysieke verontreiniging,
- Toxische effecten en
- Door bedrijfsactiviteiten te ontwrichten.
De aard en omvang van de impact van een olievlek op de productie van zeevoedsel hangen af van de karakteristieken van de geloosde olie, de omstandigheden van het incident en het type getroffen visserijactiviteit of bedrijven. In sommige gevallen kunnen doeltreffende opruiming en beschermmaatregelen schade voorkomen of minimaliseren.
Foto: Salmon Farm Protest Group / Marine Photobank
Zo werken een verscheidenheid aan factoren mee om het karakter van een bepaalde olievlek en de mogelijke effecten op gevoelige rijkdommen op zijn weg te definiëren. Sommige incidenten kunnen leiden tot een aanzienlijke impact op zeevoedselrijkdommen terwijl andere weinig of geen gevolgen hebben. Noch vlekvolume noch enige andere factor is een betrouwbare maatstaf om schade te voorspellen of te meten en zorgvuldig onderzoek van vele facetten van een incident is noodzakelijk om de juiste conclusies te trekken. Een nauwkeurige voorspelling van het herstel is even moeilijk.
Fysieke verontreiniging
Foto: Sterling Zumbrunn / Marine Photobank
Olie kan de boten en uitrusting vervuilen die gebruikt worden bij de vangst en kweek van handelssoorten. Zulke olieverontreiniging kan dan gemakkelijk overgebracht worden op de vangst. De behandeling van veel zeevoedselproducten in bulk betekent dat het zelden praktisch is om de met olie besmeurde exemplaren te lokaliseren en te verwijderen. Drijfuitrusting, optreknetten, werpnetten en fuiken die boven het zeeoppervlak uitsteken worden eerder verontreinigd door drijvende olie, terwijl lijnen, sleepnetten, bodemtreilnetten en de onderwatergedeelten van kweekinstallaties gewoonlijk goed beschermd zijn, op voorwaarde dat ze niet omhoog gebracht worden door een zeeoppervlak vol olie of getroffen worden door gezonken olie.
Vooral kwetsbaar zijn kweekinstallaties langs de kust, zoals rekken die gebruikt worden om oesters te kweken. Ze bevinden zich gewoonlijk in de midden- of lagere kust, waar olie vaak aanspoelt. Schaaldieren en kweekdieren in kooien of tanks zijn gewoonlijk niet in staat om blootstelling aan olievervuilers in het water te vermijden en dus kunnen effecten zoals "tainting" en sterfte verergerd worden. De aanwezigheid van olievervuilers kan aanzienlijk bijdragen aan de stress die er al is door dieren in kunstmatige toestand te houden. Indien, bijvoorbeeld, de bezettingsgraad of de watertemperatuur in een viskwekerij ongewoon hoog is, is er een groter risico op sterfte, ziekte of groeivertraging die optreedt ten gevolge van olieverontreiniging.
Toxische effecten
Foto: OceanBoy Farms / Marine Photobank
Bij wijze van veralgemening hangen de giftige effecten van olie op het mariene leven af van de blootstellingsduur en olieconcentratie in het milieu. Vrij zwemmende volwassen vissen, pijlinktvis, garnalen en in het wild levende bestanden met andere commercieel belangrijke mariene dieren en planten lijden zelden langetermijnschade door blootstelling aan een olievlek. Dit komt omdat olieconcentraties in het water maar zelden voldoende hoge niveaus bereiken om schade te veroorzaken.
De grootste impact kan men waarschijnlijk tegenkomen aan kusten waar dieren en planten fysiek met olie bedekt en besmeurd kunnen zijn of rechtstreeks blootgesteld aan toxische componenten in de olie. Eb en vloed stellen een strook van het kustmilieu bloot aan olievervuiling. Eetbare zeewieren en zee-egels zijn voorbeelden van kustsoorten die vooral gevoelig zijn voor verstikking en oliegiftigheid. Behalve sterfte kan olie ook meer subtiele langetermijnschade veroorzaken aan gedrag, voeden, groei of reproductieve functies.
Economische impact
De ernstigste dreiging van olievlekken op visbestanden en aquacultuuractiviteiten is het economisch verlies dat ontstaat door bedrijfsonderbreking. Olie op het water en het opleggen van tijdelijke vis- en oogstverboden kunnen normale productie verhinderen of er kan een verlies van vertrouwen in de markt optreden wat leidt tot prijsdalingen of regelrechte verwerping van zeevoedselproducten door commerciële kopers en consumenten. In extreme gevallen kan het louter zinspelen op olievervuiling de verkoop van dure luxezeevruchten treffen, zelfs als bewezen is dat het product geen vreemde smaak en/of geur heeft na getest te zijn door getrainde smaakjury's, en dat het niveau van de verontreinigende stoffen te verwaarlozen is na uitgebreide chemische analyse te hebben ondergaan.
Foto: Live Seafood trade in Vietnam. Kathleen Reaugh / Marine Photobank
